Tưởng như truyện cổ tích Thạch Sùng xưa chỉ là… truyện, ngờ đâu, đến thời dịch bệnh Covid-19 lúc này, không ít doanh nghiệp “Thạch Sùng” đã hiện nguyên hình!
Khi xưa, tôi đã thấy rất thú vị khi xem bộ phim ngắn “Thạch Sùng” chiếu trên TV. Bộ phim này được dựng từ truyện cổ tích dân gian Việt Nam – vốn quá quen thuộc, hẳn ai cũng từng nghe qua.
Xem xong phim, điều ấn tượng lớn nhất trong lòng tôi khi đó là sự bức xúc.
Đang từ một người ăn xin, rách rưới, chỉ bằng sự khôn lỏi của mình để đầu cơ, tích trữ lương thực, Thạch Sùng đã nhanh chóng vươn lên thành kẻ trọc phú.
Nhìn nụ cười, vẻ mặt khoái trá của nhân vật Thạch Sùng, lúc chứng kiến bao người dân thiếu đói phải cầu cạnh, chấp nhận mua hàng giá cao của ông ta, thực bức xúc làm sao!
Bởi đó hoàn toàn không phải là cách làm giàu tử tế – cái cách kiếm tiền dựa trên sự khổ đau của người dân, sự hỗn loạn của thị trường.
Tệ thay, bi hài thay, ở thời 4.0 của thế kỳ 21 này, câu chuyện “Thạch Sùng” thuở nào lại được tái hiện đầy đủ hết sức có thể!
Ở những lần bùng phát dịch Covid-19 đầu tiên tại nước ta, đã có những “Thạch Sùng… khẩu trang” xuất hiện.
Họ thản nhiên gom hàng, thản nhiên giải thích “nguyên lý” rằng, “thuận mua thì vừa bán”, cho việc tăng giá phi mã gấp đôi, gấp ba lần cho mỗi hộp khẩu trang.
Câu chuyện “thuận mua vừa bán” chỉ đúng trong một thị trường ổn định. Còn khi thị trường đó nhập nhằng, chao đảo vì yếu tố bất thường như dịch bệnh, thì đó không thể bao biện là “thuận mua vừa bán” nữa, mà phải chỉ rõ là sự đầu cơ, trục lợi, là hành vi phạm pháp đã quy định trong luật.
Cho tới đợt bùng phát dịch Covid-19 mới nhất ở nước ta, với số lượng ca bệnh tăng mạnh, mọi thứ trở nên căng thẳng và quá tải, thì lại một lần nữa, người ta phải chứng kiến những “Thạch Sùng” mới.
Lần này, là “Thạch Sùng” đúng nghĩa, ở những mảng hàng hóa thiết yếu, quan trọng, như lương thực, thực phẩm, thuốc và thực phẩm chức năng.
Tại Bách Hóa Xanh, người ta thấy những phản ánh đầy bức xúc về việc tăng giá hàng thiết yếu, rồi tính nhầm, thừa tiền-thiếu hàng của khách.
Ở hệ thống nhà thuốc, người ta thấy lời thông báo tăng giá “siêu phi mã” của công ty Sao Thái Dương đối với những sản phẩm “may mắn” được nêu trong phụ lục công văn (nay đã bị rút lại) của Bộ Y tế, ngay trước thềm công văn này được công bố.
Nếu bảo rằng, họ “đầu cơ” thì chưa đúng, nhưng “trục lợi” liệu có sai?
Hành vi tăng giá vào đúng lúc thị trường cần sản phẩm, hàng hóa của họ nhất, nên được hiểu thế nào, khi mà nguồn nhập nguyên liệu đầu vào không có dấu hiệu bị ảnh hưởng?
Nếu nhìn sâu hơn vào vấn đề, thì dễ thấy rằng, những sản phẩm, hàng hóa của Bách Hóa Xanh, Sao Thái Dương… không phải là “độc nhất” trên thị trường. Nghĩa là nếu khách hàng không mua của họ, thì người ta vẫn có thể tìm được sản phẩm, hàng hóa khác thay thế, ở chỗ bán khác (dù khó khăn trong cảnh dịch bệnh).
Nhưng tại sao khách hàng vẫn đến hệ thống cửa hàng của họ, chọn mua sản phẩm của họ?
Là do sự tin tưởng vào thương hiệu mà những nơi đó đã xây dựng và thể hiện bấy lâu nay.
Vậy mà dường như chỉ với cái lợi trước mắt, những doanh nghiệp “ăn xổi” đã vội vã biến mình trở thành “Thạch Sùng”, bỏ rơi cái nghĩa mà lẽ ra hơn lúc nào hết, giờ là lúc họ cần trao đầy đủ cho khách hàng.
Ngược lại, đáng quý thay, vẫn còn đó rất nhiều doanh nghiệp và cá nhân thể hiện đúng nghĩa khí trong thời kỳ khó khăn. Họ không chỉ giữ giá, mà thậm chí còn hạ giá, tặng quà… để làm vơi bớt cơn mệt nhọc của những người dân – khách hàng trong thời cơ cực vì Covid-19.
Những suất cơm tình nghĩa, nấu bằng nguyên liệu “từ tâm”, những gói đồ thiết yếu hỗ trợ… vẫn đang hằng ngày được trao đi, nhiều tới nỗi tôi không cần phải kể ra chi tiết ở đây…
Sau tất cả, tôi tin rằng, tình hình dịch bệnh rồi cũng sẽ hạ nhiệt. Mọi khó khăn rồi sẽ được giải quyết. Qua cơn bĩ cực, mọi người sẽ tự nhìn lại niềm tin mà họ giữ trong lòng bấy lâu.
Niềm tin ấy, sẽ được bồi đắp thêm qua những câu chuyện tử tế, và đương nhiên, sẽ mất đi đáng kể, qua những hành động kiểu như… “truyện cổ tích Thạch Sùng”!
Tác giả: Trung Hiếu – vietchuyennghiep.vn
(Bài gốc đã được đăng trên Báo điện tử VTC News)
